ZDK: Javni novac trošen na zapošljavanja i povećenja plata suprotno propisima, za isti posao isplaćivane i plate i naknade

„Ukoliko se osvrnemo na tri revizorska izvještaja objavljena u ovoj godini za ZDK, razloga za javni nadzor, uključivanje Skupštine ZDK itekako ima. Naime, od tri revizorska izvještaja, Izvještaj o finansijskoj reviziji ZDK za 2020. godinu, Izvještaj o finansijskoj reviziji Ministarstva za privredu ZDK za 2020. godinu i Izvještaj o finansijskoj reviziji Zavoda zdravstvenog osiguranja ZDK za 2020. godinu, niti jedan nije dobio čisto pozitivnu ocjenu.“-istaknuto je na današnjoj press konferenciji Centara civilnih incijativa (CCI).

Javna sredstva su sredstva svih građana i izuzetno je bitno da se ona troše transparentno, odgovorno, efikasno, da se njima raspolaže u najboljem interesu građana. Još važnije je da ukoliko dođe do odstupanja od navedenih principa uslijedi adekvatna reakcija nadležnih. Kroz revizorske izveštaje daje se informacija na koji način se troši javni novac, pa tako i javna sredstva ZDK. Revizori su u institucijama ZDK utvrdili značajne nepravilnosti i dali prateće preporuke za njihovo otklanjanje, ali reakcija od strane Skupštine izostaje.

Početkom godine CCI je uputio Inicijativu prema Skupštini da u svoj ovogodišnji Program rada uvrste razmatranje izvještaja o reviziji za institucije ZDK koje su ove godine predmet revizije, što je ključno za osiguravanje odgovornog trošenja javnog novca od strane institucija. Skupština je odgovorila da planira razmatrati revizorske izvještaje uz izvještaje o radu institucija koje su obuhvaćene revizijom. Ovo bi značilo da revizorski izvještaji idu uz izvještaje o radu, bez otvaranja zasebne rasprave o pojedinačnim revizorskim nalazima i bez pozivanja odgovornih u revidiranim institucijama na realizaciju preporuka, niti dalje praćenje njihove realizacije.

Ovakva odluka ne udovoljava svrsi postojanja revizije, da Skupštini ZDK revizorski izvještaji posluže kao alat u osiguranju transparentnog i odgovornog trošenja novca građana od strane institucija. Odluka, ne samo da nije svrsishodna, već je i neprovodiva. Naime, izvještaji o radu institucija, uz koje je Skupština planirala da razmatra revizorske izvještaje,  razmatrani su prije nego što su objavljeni revizorski izvještaji za te institucije. Uvažavajući ovu činjenicu, CCI su ponovili Inicijativu i još jednom pozvali Skupštinu da raspravlja o revizorskim izvještajima i osigura nadzor nad realizacijom revizorskih preporuka. Međutim, odgovor Skupštine je podsjećanje na ranije donesenu odluku, koju je, u međuvremenu postalo nemoguće provesti.

Na navedene revizorske izvještaje odreagovale su druge institucije, u svom djelokrugu rada. Podsjećamo, protiv aktuelnog direktora Zavoda zdravstvenog osiguranja Omera Škalje, Tužilaštvo ZDK formiralo je predmet na osnovu nalaza iz revizorskih izvještaja, istih onih o kojima Skupština neće raspravljati. Između ostalog revizori su ustanovili da su ugovori o radu na određeno vrijeme za period duži od 120 dana zaključivani bez provedene procedure obaveznog javnog oglašavanja za prijem u radni odnos. Mjesečna plaća direktora neopravdano je povećana, te nakon povećanja iznosi cca 7.710 KM. 

Navedena zapošljavanja i povećanje plate finansirana su javnim sredstvima, novcem svih građana. I dok Tužilaštvo vrši svoju funkciju, Skupština ZDK ćuti. I ne samo da ćuti već ignoriše i inicijative upućene joj, da o navedenom slučaju, kao i o drugim nalazima iz tri objavljena revizorska izvještaja za ZDK, otvori raspravu te osigura da se preporuke kojima se otklanjaju uočeni nedostaci zaista i realizuju. 

Centri civilnih incijativa (CCI) još jednom pozivaju zastupnike u Skupštini ZDK da se ozbiljnije posvete revizorskim izvještajima, naročito u periodu kada ističu rokovi za kreiranje planova od strane revidiranih subjekata za otklanjanje slabosti i nepravilnosti konstatovanih u revizorskim izvještajima, te usvoje dobru praksu javnog nadzora nad realizacijom revizorskih preporuka, kako bi osigurali da se identifikovani propusti i nepravilnosti otklone u narednom periodu, a netransparentno i neefikasno trošenja novca građana zaustavi.

Projekat „Učinkovitija javna revizija za smanjenje korupcije u Bosni i Hercegovini“ provode Centri civilnih inicijativa (CCI) uz finansijsku podršku Švedske. Projektom se želi doprinijeti odgovornijem trošenju budžetskih sredstava i smanjenju korupcije u javnim institucijama u BiH