Zbog čega je depopulacija u nekim daleko bogatijim državama od BiH veća nego u našoj zemlji

U analizi gubitka stanovništva u Bosni i Hercegovini koju je objavio Klix stoji da je naša država izgubila 152 hiljade stanovnika odnosno 4,3 posto. No, BiH nije jedina zemlja koja se suočava sa ovim problemom, ekonomski mnogo naprednije zemlje gube i više stanovnika od BiH.

Na osnovu zvaničnih podataka entitetskih zavoda Bosna i Hercegovina je u proteklih 10 godina izgubila nešto više od 152 hiljade stanovnika, od čega oko 50 hiljada u FBiH i 100 hiljada u RS-u.

Pored negativnog prirodnog priraštaja kao glavni faktor smanjenja ističe se odlazak stanovništva u bogatije zemlje EU. Kao primarni razlog odlaska iz BiH navode se loša ekonomska situacija te sigurnosna i politička nestabilnost.

Ipak, problem depopulacije je zabilježen i u mnogo bogatijim i politički stabilnijim zemljama od BiH. U prvom planu ističu se Litvanija, Latvija pa i Hrvatska. Kada uzmemo u obzir Bruto domaći proizvod po stanovniku, u BiH je to 7.143 dolara, dok je u Hrvatskoj 17.685 dolara, u Latviji 21.148 dolara, a u Litvaniji čak 23.723 dolara.

Što se tiče političke situacije sve pobrojane države su članice EU, NATO-a te nemaju ozbiljnijih velikih političkih previranja.

Kada je riječ o depopulaciji Hrvatska je u proteklih 10 godina izgubila 390.000 stanovnika odnosno 9,25 posto, Litvanija je izgubila 233.000 odnosno 7,6 posto te Latvija 174.664 odnosno 8,5 posto. Blagi porasti su zabilježeni samo u glavnim gradovima ovih zemalja.

Ono što je zajedničko za sve pobrojane zemlje, je činjenica da je do povećanja u depopulaciji došlo kada su države postale dio Evropske unije. Ulazak u EU omogućio je građanima ovih zemalja, posebno mladima, da mogu raditi u bilo kojoj drugoj članici EU.

Kako bi nadomjestile radnu snagu koja odlazi, ove zemlje su ublažile uslove za zapošljavanje, tako da je sve veći priliv radnika iz trećih zemalja, ponajviše iz Azije. Također, svake godine se podiže dobna granica za penzionisanje, pa se tako u Litvaniji koja je dugo godina imala najpovoljnije uslove za penzionisanje, očekuje da će 2030. godine minimalna dob biti 72 godine.

Mnogi analitičari smatraju da motivi za odlazak ljudi iz ovih zemalja nisu isključivo ekonomske prirode nego da mladi radije biraju veće evropske centre u odnosu na manje gradove u domovini iz socijalnih, kulturnih pa i ideoloških razloga. Potreba za individualizmom znači i bijeg iz tradicionalnih i konzervativnih društava.

Poučeni iskustvom ovih zemalja ne trebamo biti previše optimistični da će se talas iseljavana zaustaviti ili smanjiti ulaskom u EU ili poboljšavanjem ekonomske situacije. Naprotiv, on može biti i značajniji nego što je u sadašnjem obimu.

Klix.ba