Tito i Jovanka bili na najbahatijoj žurci na svijetu: I danas se bruji o onome što se tamo dešavalo

Osam godina prije nego što će biti svrgnut, u ogromnim šatorima obloženim mermerom i uz beskrajni švedski sto, Reza Pahlavi je, proslavljajući 2.500 godina Persijskog carstva, u Persepolisu priredio veleljepnu zabavu i potrošio novac dovoljan za potrebe jednogodišnje socijalne pomoći namijenjene Irancima sa prihodima ispod granice siromaštva.

Krajem 1960-tih, u Iranu su izbijali protesti protiv njegove vladavine koja je na Zapadu bila poznata po liberalnom odijevanju i pravu glasa za žene, ali ne i po ekstremnom trošenju državnog novca, surovoj tajnoj policiji i po korupciji – stvarima na koje je Zapad zarad ekspolatacije iranske nafte svjesno zatvarao oči.

Početak kraja

Iz ovog razloga, njegova bjelosvetska žurka bila i jedan od početaka njegovog kraja i razlog zbog čega je 1979. godine – nakon progona šaha u izgnanstvo – Homeini prilično lako preuzeo vlast i otišavši u drugu krajnost, sve okrenuo naglavačke, prenosi Objektiv.

Trodnevna “najveća i najskuplja žurka na svetu” trajala je od 12. do 14. oktobra 1971, na mjestu čuvenih arheloških nalazišta Persepolisa i Pasargada (međusobno udaljenih 70 kilometara), i koštala državu Iran 650.000 američkih dolara.

Zbog proslave, prilaz do nalazišta bio je ukrašen sa 47 kilometra svile koju je čuvalo 60.000 članova garde, gdje je u 250 neprobojnih limuzina na proslavu stiglo 69 kraljeva i careva, svjetskih državnika, crkvenih poglavara, čak indijanskih poglavica.

Za vrijeme proslave, radi bezbjednosti visokih zvanica, tri puna dana granice Irana bile su potpuno zatvorene, kao i državni univerziteti na kojima su hapšeni i zatvarani studenti za koje se znalo da su protivnici šahovog režima, a u šahovom okruženju boravilo je 10.000 pripadnika tajne policije.

U središnjem dijelu kampa bio je postavljen veliki šator, gdje su održane dvije svečane večere za sve zvanice, a nešto dalje i manji šator gdje su dežurali ljekari i medicinske sestre.

Hiljade članova posluge

Proslavu je opsluživalo 6.000 sluga i ličnih poslužitelja odjevenih u kostime antičke Persije.

Po izboru šaha, jedan od tri moguća naratora dokumentarnog filma o proslavi koji je snimljen, bio je i Orson Wells. Zanimljivo je da je svemu prisustvovao i maršal Josip Broz Tito sa suprugom Jovankom.

Osamnaest tona hrane za zvanice, danima je avionima stizalo iz Francuske na aerodrom u Širazu – gradu najbližem Persepolisu, već pripremljeno ili polupripremljeno u najčuvenijem restoranu Maxim’s, u Parizu; 180 najboljih kuhara i konobara iz Švicarske, Italije, Njemačke i Francuske, avionima je doveženo iz Evrope kako bi pravilo i služilo hranu najvećim svjetskim državnicima i kraljevima (ostalo je zabilježeno da mnogi od njih nikada prije nisu letjeli avionom i bili su uplašeni zbog dugog leta do Širaza ili Teherana).

Ukupno 2.500 boca šampanjca, 12.000 boca viskija i 25.000 boca vina, ispijeno je tokom tri dana proslave i pojedeno, na primjer, 360.000 jaja.

Danima, teretni avioni prenosili su ogromne komade leda za hlađenje pića i izbacivali ih na tlo polu-pustinje u blizini Persepolisa; 40 kamiona i veliki broj aviona, danima su dopremali specijalne francuske šatore od platna (kojim su dodavani unutrašnji zidovi od mermera), kako bi se pored arheološkog nalazišta podiglo “Kraljevsko šatorsko naselje” gdkje su tokom tri dana boravile zvanice.

Ogromni šator

Svaki šator bio je opremljen sobom sa krevetima, posebnom kuhinjom i kupatilom, ali i stočićem sa stolicama ispred šatora gde su predsjednici i kraljevi sa suprugama sjedili i ispijali popodnevnu kafu ili čaj, međusobno se pozdravljajući sa “susjedima”, u šatorima do njihovih.

U središnjem dijelu kampa bio je postavljen ogromni šator gde su održane dvije svečane večere za sve zvanice, a nešto dalje i manji šator, gdje su dežurali doktori i medicinske sestre.

Prije podizanja “Kraljevskog šatorskog naselja“, iz Persepolisa su uklonjena i uredno popisana legla otrovnih zmija i škorpiona – stanovnika iranske pustinje, kako bi nakon završetka bili vraćeni.

U pustinji, u okviru nalazišta zasađeno je 15.000 mladica drveća koje su redovno zalivane. Iz Španije je doveženo 50.000 vrabaca, koji su na nesreću nakon nekoliko dana većinom uginuli ne uspijevši da se prilagode pustinjskoj klimi…