Sud naredio banana gigantu “Chiquitai” da plati 38 miliona dolara žrtvama kolumbijskih paravojnih odreda

Sud na Floridi naredio je kompaniji “Chiquita Brands International” da plati 38 miliona dolara porodicama osam Kolumbijaca koje su ubili paravojni odredi, nakon što je ustanovljeno da je američki banana gigant finansirao ove terorističke organizacije u periodu od 1997. do 2004.

Do ove značajne presude došlo je kasno u ponedjeljak nakon 17 godina pravnih napora i bit će to prvi put da multinacionalna kompanija plaća kompenzaciju kolumbijskim žrtvama, otvarajući prostor za hiljade drugih da traže restituciju, piše Guardian.

Bit će to prvi put i da je velika američka korporacija proglašena odgovornom za takve zloupotrebe prava u drugoj zemlji, što bi moglo da izazove seriju sličnih tužbi koje uključuju povrede prava širom svijeta.

– Ova presuda šalje moćnu poruku korporacijama svuda: profitiranje od zloupotrebe ljudskih prava neće proći nekažnjeno – kazao je Marko Simons iz EarthRights, jedne od pravnih firmi koje predstavljaju porodice žrtava koje su paravojni odredi ubili.

“Chiquita” je 2007. priznala da je tajno platila 1.7 miliona dolara Ujedinjenim snagama za samoodbranu Kolumbije (AUC) tokom sedam godina brutalnih konflikta u Kolumbiji, ali do sada joj nije bilo naređeno da plati kompenzaciju žrtvama.

Desničarski AUC je nastao 80-ih godina prošlog vijeka sa ciljem zaštite zemljoposjednika od ljevičarskih pobunjenika kao što je FARC, ali je postao jedan od najgorih počinioca kršenja ljudskih prava u Kolumbiji, kao i jedan od najvećih trgovaca drogom u zemlji.

Do razoružanja do kojeg je došlo 2004. u okviru mirovnog procesa, AUC je bio odgovoran za većinu ubijenih civila u kolumbijskom brutalnom konfliktu koji je trajao šest decenija, a iza sebe ostavio 450 hiljada mrtvih i milione raseljenih.

Iz kompanije “Chiquita” su se pravdali da ih je AUC ucjenjivao i da su morali da plaćaju ovu paravojnu grupaciju kako bi zaštitili svoje zaposlene od naoružanih marksista.

Sudski dokumenti pokazuju da je kompanija nastavila da plaća AUC čak i nakon što su je Sjedinjene Države okarakterisale kao internacionalnu terorističku organizaciju, te da su rukovodioci gledali na to kao na “troškove poslovanja u Kolumbiji”.

Novi dokazi prezentovani pred sudom na Floridi takođe3 su pokazali da je “Chiquita” dozvolila AUC-u da koristi njene luke kako bi uvozio automatske puške, a njene brodove sa bananama da krijumčari kokain preko mora, kazali su iz International Rights Advocates.

Slučaj su pokrenuli članovi porodica sindikalaca, radnika na plantažama i aktivista koji su mučeni i ubijeni od paravojske. Neke od žrtava nasilno su otete samo zbog toga što se sumnjalo da podržavaju pobunjenike.

– Ovo je trijumf procesa koji je trajao 17 godina, za sve nas koji smo toliko patili svih godina. Nismo u ovom procesu zato što želimo. “Chiquita”, sa njenim djelovanjem, nas je uvukla u ovo. Imamo odgovornost prema našim porodicama i moramo se boriti za njih – kazao je član porodice jedne od žrtava koji je tražio da mu se ne otkriva identitet.