ŠTA ISTRAŽIVANJE KAŽE: “Da li su žrtve nasilja zaštićene tokom pandemije?”

Medica Zenica je 15. i 16. marta održala validacijsku radionicu u Sportsko-rekreativnom centru Ajdinovići. Cilj radionice je bio predstaviti preliminarne rezultate istraživanja “Multisektorski odgovori na zaštitu i zbrinjavanje žrtava rodno zasnovanog nasilja tokom zatvaranja/lockdown-a u BiH”. Kao i kroz participativno učešce aktera na zastiti žrtava nasilja iz nadležnih ministarstava, ustanova i nevladinih organizacija koje vode sigurne kuće, doprinijeti poboljšanju u kvalitativnom smislu istraživanja, isto je procijenjeno značajnim za dalje uspostavljanje smjernica, prije svega na lokalnog nivou.

„Medica“ Zenica je u njenoj sigurnoj kući ukazala na porast nasilja za 75% (526 slučajeva nasilja), u 2020. godini u odnosu na 2019. godinu u kojoj je bilo 300 identifikovanih slučajeva nasilja. Istraživanje također ukazuje da međusektorska saradnja nije bila rodno osjetljiva, a da u periodu restriktivnih mjera, naprosto se nije mislilo na žrtve nasilja od strane nadležnih kriznih štabova. To pokazuje da nije izrećena ni jedna preventivna mjera koja se odnosni na žrtve nasilja. Tkom validacijske radionice i prezentacije istraživanja, učesnice i učesnici su prepoznali da žrtve nasilja pokazuju izuzetno povjerenje u nevladine organizacije.

Učesnici također procjenjuju izuzetno važnim dobijene rezultate i preporuke, a jedan od njih kaže: „Čak i godinu dana nakon pandemije, akteri iz sistema zaštite ne znaju na koji način djelovati i krenuti kada su u pitanju žrtve nasilja.“

Učesnici su tokom radionice imali priliku podijeliti i lična iskustva izazvana pandemijom COVID-19, a osječaj koji je ipak preovladavao u vrijeme pandemije, bio je strah. Jedan od učesnika je doživio emocionalni krah kada je preživio 22 dana na respiratoru, nakon čega je izgubio člana porodice. Još jedan učesnik je dodao kako su se u tom periodu miješali strah, neizvijesnost, ljutnja i bijes prema sistemu, te nada kroz vakcinaciju. Dodao je kako je drugačije sve dozivio kada je lično usao u dom zdravlja i čekaonicu punu ljudi, potencionalno inficiranih ljudi, u odnosu kada je bio član štaba za zaštitu u lokalnoj zajednici i donosio određene mjere.

Rezultati istraživanja su motivisali same učesnike i učesnice da porazgovaraju o zaštiti njihovog mentalnog zdravlja kako bi i efikasno i djelotvorno odgovorili na potrebe žrtava rodno zasnovanog nasilja.

Dr. sci. Sabiha Husić je iskazala poštovanje i izuzetnu hrabrost učesnika i učesnica koji su podijelili svoja lična iskustva i emocije i sami se uvjerili da je panemija ogolila sve nedostatke sistema.

Neke od izazova koji su prepoznati tokom diskusije, a odnose se posebno na krizno djelovanje, su nedvoljni ljudski i materijalni resursi, ali i nebrige o mentalnom zdravlju profesionalca i profesionalki koji su na prvim linijama zaštite žrtava nasilja i kojima je to samo jedan od mnogobrojnih poslovnih zadataka.

Istraživanje je sprovela Medica Zenica u partnerstvu sa Udruženim ženama iz Banja Luke, a uz finansijsku podršku UN Women.