Sila nebeska na zaštiti domovine: Danas se obilježava osnivanje Petog korpusa Armije RBiH

Na današnji dan, 21. oktobra 1992. godine, odlukom Predsjedništva RBiH formiran je Peti korpus.

Ranije je Štab Vrhovne komande Republike Bosne i Hercegovine, 29. septembra 1992. godine izdao naređenje za formiranje Petog korpusa Armije RBiH.

U sastav Petog korpusa ušle su starješine iz rasformirane Unsko-sanske operativne grupe koja je imala u svom sastavu sve pješadijske brigade, i dijelovi preformiranog Okružnog štaba TO Bihać, čije su formacije i nadležnosti smanjene.

Naredbom na mjesto komandanta korpusa je postavljen major Hajrudin Osmanagić, ali je ta odluka ukinuta prije njegovog preuzimanja dužnosti pa je general Ramiz Dreković postao prvi komandant korpusa. Poslije generala Drekovića, komandant Petog korpusa Armije RBiH je postao general Atif Dudaković.

Komandant Petog korpusa Armije RBiH, general Atif Dudaković. Arhiv

Peti korpus Armije RBiH bio je jedan od sedam ključnih korpusa u ovoj vojnoj formaciji. Formiran u i oko Bihaća, a korpus je odigrao odlučujuću ulogu u odbrani grada od prodora srpskih snaga. Bitke su se vodile ne samo protiv srpskih trupa, već i protiv secesionističkih snaga Fikreta Abdića, koji je usko sarađivao sa srpskim i hrvatskim vojno-političkim rukovodstvima.

Tokom operacije “Sana ’95”, koja se odigrala 1995. godine, Peti korpus je ostvario značajne vojne pobjede. Njegove snage su porazile Abdićeve trupe, oslobodivši Veliku Kladušu, a zatim su uspješno porazile srpske snage, oslobađajući Bosanski Petrovac, Ključ i Bosansku Krupu. Na kraju ove operacije, u saradnji sa Sedmim korpusom Armije RBiH, Peti korpus je zauzeo i Sanski Most.

Prema dokumentaciji Petog korpusa tokom rata u BiH snage korpusa su učestvovale u ukupno pet operacija. Prema karakteru operacija njih tri su napadne operacije, jedna napadna sa prelaskom u odbranu i jedna odbrambena sa prelaskum u napad.

Prema istom izvoru zabilježena su tri boja. Od ukupno registriranih 953 borbena dejstva najviše njih je zabilježeno tokom 1995. (389) i 1994. godine (359) od čega pojedinačno najviše tokom septembra 1995. kada su se i desili najznačajniji događaji u zoni odgovornosti korpusa.

Peti korpus Armije RBiH imao je 618 oficira, 829 podoficira i 8705 vojnika.