Prvi eksperiment na svijetu ovakvog tipa otkrio: Zašto neki ljudi nikada nisu imali COVID-19?

Detaljno poređenje slučajeva COVID-19 konačno je pružilo uvid u to zašto neki pojedinci nisu doživjeli ni najmanje simptome od virusa koji je doveo veći dio svijeta na koljena.

Na osnovu analize genetske aktivnosti u nosnom tkivu i krvi osoba sa neuspešnim SARS-CoV-2 infekcijama, tim istraživača predvođen Institutom Wellcome Sanger i Univerzitetskim koledžom u Londonu, otkrio je novu imunološku reakciju koja pruža snažnu prvu liniju odbrane.

Iako su vakcine i njihovi pojačivači značajno smanjili rizik od smrti i teških komplikacija od COVID-19, malo toga čine da zaustave virus da se naseli u sluznici nosa i respiratornom sistemu.

Za većinu ljudi, ovo privremeno naseljavanje uzrokuje neugodan tjedan curenja nosa, kašljanja i relativno blagih bolova u tijelu, piše Science Alert.

Ipak, za nekolicinu sretnika, infekcija je toliko kratkotrajna da tijelo jedva stigne da reaguje. U suštini, mali broj pojedinaca ostao je potpuno bez simptoma COVID-19 unatoč globalnoj pandemiji.

Zašto su neki ljudi bolje zaštićeni od drugih nije bilo jasno, a terenska istraživanja su bila otežana zbog poteškoća u preciznom određivanju trenutka izloženosti.

Kako bi prevazišli ovu prepreku, istraživači su sproveli tzv. izazovni eksperiment, namjerno inficirajući 36 zdravih volontera u dobi od 18 do 30 godina pre-Alfa sojem SARS-CoV-2 u strogim laboratorijskim uslovima.

Ključno je da šesnaest učesnika nikada nije bilo vakcinisano i nije pokazivalo znakove prethodne SARS-CoV-2 infekcije.

“Ovo je bila izuzetno jedinstvena prilika da se vidi kako izgledaju imunološki odgovori kod odraslih bez prethodne istorije COVID-19, u okruženju gde su faktori kao što su vrijeme infekcije i komorbiditeti mogli biti kontrolisani,” kaže kvantitativni sistemski biolog Rik Lindeboom, sada u Holandskom institutu za rak.

Krv i brisevi iz nosa uzimani od volontera do godinu dana nakon infekcije analizirani su pomoću sekvenciranja pojedinačnih ćelija RNK, pružajući vremenski pregled aktivnosti stotina hiljada pojedinačnih ćelija u neviđenim detaljima.

Iz ovog izvanrednog skupa podataka tim je identifikovao tri kategorije infekcije – prolazne, održive i abortivne. U trećoj grupi su otkrili tajno oružje tijela za izbjegavanje COVID-19.

Dok većina ljudi pokreće brzi imunološki odgovor protiv invazivnog virusa u krvi, ovi volonteri su pokazali suptilnu, ali mnogo bržu reakciju u nosnom tkivu koja uključuje aktivaciju T-ćelija povezanih s mukozom (MAIT) i pad broja upalnih bijelih krvnih zrnaca, koji su očistili virus prije nego što se uspio uspostaviti.

Istraživači su također identificirali povišenu ekspresiju gena HLA-DQA2 u nosnim ćelijama prije nego što su inokulirane, jednog od niza gena koji su prethodno povezani s blagim ili asimptomatskim SARS-CoV-2 infekcijama.

“Ova otkrića bacaju novo svjetlo na ključne rane događaje koji ili omogućuju virusu da se uspostavi ili ga brzo čiste prije nego što se simptomi razviju,” kaže glavni autor studije Marko Nikolić, respiratorni medicinski naučnik na Univerzitetskom koledžu u Londonu.

“Sada imamo mnogo bolje razumijevanje čitavog spektra imunoloških odgovora, što bi moglo poslužiti kao osnova za razvoj potencijalnih tretmana i vakcina koje oponašaju ove prirodne zaštitne odgovore.”

Iako su javnozdravstveni programi bili uspješni u suzbijanju najgorih efekata COVID-19 pandemije, najugroženiji članovi naše zajednice i dalje su u riziku od dugoročnih zdravstvenih problema i smrti od virusa koji se nesmetano širi i prilagođava.

Razumijevanje kako ljudska biologija reaguje na virusni napad je ključno ako želimo boriti ne samo protiv ove trajne prijetnje, već i protiv još smrtonosnijih bolesti s kojima ćemo se sigurno suočiti u budućnosti.

Ovo istraživanje je objavljeno u časopisu Nature.