Nova studija nudi vremenski rok za šesto masovno izumiranje na Zemlji

Rezultati studije sprovedene na Univerzitetu Tohoku u Japanu tvrde da se šesto masovno izumiranje na Zemlji, uslovljeno porastom površinskih temperatura od devet stepeni Celzijusa, neće dogoditi bar do 2500. godine prema najgorem scenariju.

Naučnik za klimu na Univerzitetu Tohoku u Japanu provjerio je brojke i ne misli da će sljedeće masovno izumiranje biti jednako onom od prethodnih pet – barem ne za još mnogo stoljeća.

U više navrata tokom proteklih 540 miliona godina, Zemlja je izgubila većinu svojih vrsta u relativno kratkom geološkom vremenskom rasponu.

Oni su poznati kao događaji masovnog izumiranja i često prate klimatske promjene, bilo da je riječ o ekstremnom zagrijavanju ili ekstremnom hlađenju, potaknutom asteroidima ili vulkanskom aktivnošću.

Kada je Kunio Kaiho pokušao kvantificirati stabilnost prosječne Zemljine površinske temperature i biološku raznolikost planeta, otkrio je uglavnom linearan učinak. Što je veća promjena temperature, to je veći opseg izumiranja.

Za događaje globalnog zahlađenja, najveća masovna izumiranja dogodila su se kada su temperature pale za oko sedam stepeni Celzijusa. Ali za događaje globalnog zatopljenja, Kaiho je otkrio da su se najveća masovna izumiranja dogodila pri zagrijavanju od otprilike devet stepeni Celzijusa.

To je puno više od prijašnjih procjena, koje sugeriraju da bi temperatura od 5,2 stepena Celzijusa rezultirala velikim masovnim izumiranjem mora, na nivou prethodnih “velikih pet”.

Do kraja stoljeća moderno globalno zatopljenje na putu je povećanja površinskih temperatura za čak 4,4 stepena Celzijusa.

“Globalno zagrijavanje od devet stepeni Celzijusa neće se pojaviti barem do 2500. prema najgorem scenariju”, predviđa Kaiho.

Kaiho ne poriče da se mnoga izumiranja na kopnu i u moru već događaju zbog klimatskih promjena, ali on samo ne očekuje isti omjer gubitaka kao prije.

Ipak, nije samo stepen klimatskih promjena ono što dovodi vrste u opasnost. Brzina kojom se to događa od vitalne je važnosti.

Najveće masovno izumiranje na Zemlji ubilo je 95 posto poznatih vrsta u to vrijeme i dogodilo se prije oko 250 miliona godina. No današnje zagrijavanje događa se u mnogo kraćem vremenskom razdoblju zahvaljujući ljudskim emisijama fosilnih goriva.

Možda će više vrsta izumrijeti u šestom Zemljinom izumiranju, ne zato što je veličina zagrijavanja tako velika, već zato što su se promjene dogodile tako brzo da se mnoge vrste nisu mogle prilagoditi.

“Predviđanje buduće veličine antropogenog izumiranja korištenjem samo površinske temperature je teško jer se uzroci antropogenog izumiranja razlikuju od uzroka masovnih izumiranja u geološkom vremenu”, priznaje Kaihu.

Kako god, jasno je da su mnoge vrste osuđene na propast ako ne uspijemo zaustaviti klimatske promjene.

Tačan postotak gubitaka i vrijeme tih gubitaka ostaje predmet rasprave. Studija je objavljena u Biogeosciences.

Klix