Na snagu stupa evropska zabrana uvoza naftnih derivata iz Rusije

Evropska zabrana uvoza naftnih derivata iz Rusije na snagu stupa ove nedjelje. To je još jedan veliki korak prema prekidu energetskih veza s Rusijom, a sve kako bi se spriječilo Moskvu da na taj način finansira rat u Ukrajini. Iz Rusije su zabranili isporuku nafte zemljama koje limitiraju cijenu. Da li je ovo najava za nova poskupljenja?

Nakon decembarskog embarga na uvoz ruske sirove nafte i ograničenja cijene na 60 dolara po barelu, Evropska unija i zemlje članice G7 sada uvode i zabranu uvoza naftnih derivata koji se iz Rusije izvoze morskim putem.

“Evropska unija od 5. februara više neće prihvatati rafinirane ruske proizvode. Od decembra su već prestali prihvatati svu sirovu naftu. Dakle, ovo je veliko. Bilo je nekoliko miliona barela dizela dnevno koji je dolazio iz Rusije i oni se odriču svega toga”, ističe analitičar Thomas O’Donnell.

Osim toga, ograničene su i cijene ruskih naftnih derivata – 100 dolara po barelu za premium naftne proizvode, kao što je dizel i 45 dolara po barelu za manje rafinirane proizvode, kao što je mazut.

“Treba nastaviti pritisak na Rusiju kako bi imala manje prihoda da finansira rat u Ukrajini”, poručila je predsjednica Evropske komisije Ursula von der Leyen.

Moskva, kao što je i ranije najavila, zabranila je isporuku nafte zemljama koje limitiraju cijenu. Zabrana, koja je na snagu stupila 1. februara vrijedi do 1. jula, a Vladimir Putin može posebnom odlukom izuzeti pojedine isporuke iz primjene uredbe. Iako je 5. decembar, kada je uveden embargo na rusku naftu, prevaziđen kao potencijalno veliki problem, najnovija zabrana nosi i velike rizike. Analitičari strahuju od poskupljenja dizela, što bi za sobom povuklo i rast cijena hrane i usluga, ali i nestašice tog za globalnu ekonomiju ključnog goriva.

“Ako stvarno uklonimo svu tu naftu sa tržišta, moglo bi doći do povećanja cijena i mogao bi nastati haos. Zašto ne bismo dopustili da nešto od toga ostane na tržištu pod uvjetom da se prodaje pod određenim ograničenjem cijene. S vremenom možemo uskratiti Putinu novac za rat, bez izazivanja skoka cijena”, dodaje O’Donel.

Zabrana uvoza naftnih derivata pokazat će da li je i koliko Evropa bila uspješna u pronalaženju zamjene za ruske prerađene naftne proizvode.

“Evropska unija uvozi dizel iz trećih zemalja. Ali te države proizvode dizel od sirove nafte uvezene iz Rusije. Dakle, Ujedinjeno Kraljevstvo i Evropska unija će nastaviti indirektno uvoziti rusku naftu”, upozorava ekonomski analitičar Demostenes Floros.

Uprkos tome što evropske vlasti pokušavaju prekinuti veze sa Rusijom, Evropa je prošle godine iz te zemlje uvezla skoro polovinu od potrebne količine dizela. Uvoz dizela u Evropu iz Rusije je, prema procjenama, tokom januara iznosio 770 hiljada barela nafte, što je najviše od marta prošle godine.

FTV