Kriminal cvjeta u BiH: Dodatna zarada na švercu oružja u EU

Na području BiH i dalje postoje velike količine naoružanja zaostalog iz perioda konflikta, te se ono krijumčari i nelegalno prodaje u EU, gdje na crnom tržištu postoji rast potražnje od lica koja se dovode u vezu s organizovanim kriminalom i terorizmom.

“Zbog toga, te činjenice da trgovina oružjem omogućava sticanje enormne i brze finansijske dobiti, procjene su da će i u narednom periodu trgovina oružjem ostati jedna od oblasti djelovanja organizovanih kriminalnih grupa”, navodi se u dokumentu “Procjena prijetnje od organizovanog kriminala u BiH 2021”, koji je objavilo Ministarstvo bezbjednosti BiH.

Kako je istaknuto, trgovina oružjem gotovo je isključivo dodatni, a ne primarni izvor prihoda za najveći broj organizovanih kriminalnih grupa u BiH.

“Većina kriminalnih grupa kombinuje posao trgovine oružjem s drugim kriminalnim aktivnostima, najčešće švercom droge i akciznih proizvoda i trgovinom ljudima”, navodi se u ovom dokumentu.

Prema geostrateškom položaju, kako je naglašeno, područje jugoistočne Evrope nalazi se na važnim trgovačkim putevima između Evrope i Azije.

“To su istovremeno i putevi nezakonite trgovine oružjem, narkoticima, trgovine ljudima, a mogu biti korišteni i za tranzit terorističkih grupa i sredstava za izvođenje terorističkih akcija”, ističe se u ovoj procjeni.

Stručnjaci ističu da je oružje, odmah nakon šverca droge, najprofitabilnija krijumčarena roba. U zapadnim zemljama je, naglašavaju, cijena oružja dosta veća nego kod nas.

Stručnjak za bezbjednost Radislav Jovičić u izjavi za “Nezavisne novine” podsjeća da je poznato da je ostalo puno naoružanja nakon zadnjeg rata u BiH, a koje je sakriveno po raznim lokacijama.

“Kriminalne grupe uglavnom žele da dođu do tih ljudi ili tih lokacija gdje ima oružja. Postoje razni kanali prenosa oružja. Njima je bitno da prođu dio kroz Hrvatsku i kada uđu Sloveniju, čitavom Evropom putuju bez graničnih prelaza”, naglašava Jovičić.

On kaže da je jedan od modela prenosa oružja i prevoženje u raznim vrstama robe, kada oružje štite folijama.

“Znate da su kriminalne organizacije maltene uvijek korak ispred policije. Snalaze se tako što oružje umotavaju u posebne vrste folija te ih radari ne mogu očitati tako lako”, rekao je Jovičić, koji je i bivši ministar unutrašnjih poslova Republike Srpske.

Inače, prema izvještajima o radu Koordinacionog odbora za kontrolu malog i lakog naoružanja u BiH, od 2018. do 2020. u Bosni i Hercegovini je oduzeto ukupno 3.827 komada različitog vatrenog oružja, 599 minsko-eksplozivnih sredstava (MES), 76.680 komada municije, te 65,25 kg eksploziva. Iz MUP-a Republike Srpske kažu da su u toku 2021. godine evidentirali 263 krivična djela koja se odnose na nedozvoljenu proizvodnju i promet oružja ili eksplozivnih materija.

“Nepoznata lica su izvršila 58 krivičnih djela, od kojih je jedno ostalo nerasvijetljeno. Nadležnim tužilaštvima je podneseno 155 izvještaja protiv 177 lica zbog izvršenih krivičnih djela”, rekla je za “Nezavisne novine” Mirna Miljanović, načelnica Odjeljenja za odnose s javnošću MUP-a Srpske.