Gdje su i zašto ne rade respiratori “Srebrene maline”

Agonija o 100 respiratora koje je poljoprivredno gazdinstvo “Srebrena malina” kupilo u Kini za vrtoglavih 10,5 miliona KM traje već više od sedam mjeseci. Zbog sumnjive nabavke još krajem aprila Tužilaštvo BiH je, podsjetimo, otvorilo istragu protiv vlasnika Srebrene maline Fikreta Hodžića, suspendovanog direktora Federalne uprave civilne zaštite Fahrudina Solaka, premijera FBiH Fadila Novalića, te direktora Agencije za lijekove BiH Aleksandra Zolaka.

RADE, NE RADE

Mjesecima su respiratori kupili prašinu u magacinu jedne privatne firme u Rajlovcu. Kada je konačno došao dan njihove raspodjele i instalacije, krajem oktobra, za četiri respiratora je utvrđeno da nisu ispravni, odnosno da nisu prošli verifikaciju.

Tada je saopćeno da dva respiratora koja su raspodijeljena na KCUS, te dva u bolnicu u Goraždu imaju sistemski kvar.

Iz “Dre Medical” iz Sarajeva, sestrinske firme “Profesional Medic” iz Srbije (ugovorom sa FUCZ obavezali se da će besplatno instalirati respiratore iz Kine) kontaktirali su proizvođača, te je utvrđeno da u ranijem postupku nije bio podešen pritisak po preporuci proizvođača. To je otklonjeno i ustanovljeno je da respiratori rade. Barem, ova četiri pregledana.

Mustafa Kadribegović, v.d. direktora Uprave civilne zaštite FBiH potvrdio je da se radilo o sistemskoj greški, da su od proizvođača dobili upustva po kojima su postupili i u suštini uređaji daju dobre rezultate.

– Provjeravana su četiri uređaja, a ne svih 100. Za ostale još ne znamo. Svi uređaji će uskoro biti ispitani, kaže Kadribegović.

Bivši radnik jedne firme koja se bavila održavanjem medicinske opreme za Žurnal kaže da se ovi “malina respiratori” mogu staviti u funkciju, te da se to pokazalo prije nekoliko dana kada su predstavnici firme iz Srbije radili na njima. No, skeptičan je po pitanju njihove kvalitete.

– Nabavljeni aparati se pogone na kisik i ne mogu ostvariti manju koncentraciju kisika od 48 posto. Poželjno je da respiratori imaju raspon koncentracije kisika od 20 do 100 posto. To jasno ukazuje da su namijenjeni za transport, te da su prepravljeni kako bi se u BiH koristili za stacionirani respiratori. U ranijim postupcima nisu bili dobro postavljeni parametri ventilacije. Neophodno je utvrditi da li je postojeće tehničko rješenje regulacije volumena uopšte sigurno, kaže sagovornik Žurnala.

PUNOM PAROM

Kao jedan od problema navodi i to što se kod ovih aparata ne može evidentirati ljudska greška. Dobri aparati, tvrdi, sve memorišu, pa se može provjeriti šta se desilo. Međutim, kod “malina respiratora” to nije moguće.

Nezvanično saznaju i da serviseri u narednim danima trebaju provjeriti “peep” opciju koja je važna za regulaciju pozitivnog pritiska na kraju expirija.

Jovan Roganović, direktor beogradske firme Profesional Medic, kratko je odgovorio da “rade punom parom, testiraju i setuju sve aparate”.

– Čim budemo završili dobićete i obavještenje, kaže Roganović.

Na konstataciju da se radi o stvarima koje su od krucijalnog značaja dodao je: “Razumijem i radim sve da vašem narodu obezbijedimo te respiratore. Samo imajte povjerenja u nas”.

Zinaida Đelilović (Žurnal)