Kako izgleda otpor Putinu unutar Rusije

Sakriveni od većeg dijela svijeta pod velom cenzure Kremlja, kritičari predsjednika Vladimira Putina u Rusiji vode žestoku kampanju otpora ratu u Ukrajini, kaže istaknuti predstavnik opozicije Leonid Volkov, piše Glas Amerike.

– Rat u Ukrajini se vodi na tri različita fronta – kaže Volkov, visoki saradnik uhapšenog ruskog opozicionog lidera Alekseja Navalnog. On je u maju bio u Washingtonu da bi u ime Navalnog primio nagradu za slobodu 2022. od Međunarodnog republikanskog instituta (IRI).

Ta tri fronta su, prema njegovim riječima, vojni, informacioni i ekonomski. Volkov priznaje da rusko civilno društvo ne može da uradi mnogo da pomogne Ukrajini na vojnom frontu. Međutim, pristalice Navalnog se aktivno bore da se odupru Putinu na informacionom frontu, gdje nastoje da promijene stavove ruskog društva, i pomažu Zapadu u uvođenju ekonomskih sankcija tako što identifikuju Putinove saradnike i njihovu imovinu.

6.000 Putinovih ratnih huškača

Volkov je rekao publici u Međunarodnom republikanskom institutu da su Navalni i njegov tim sastavili spisak, kako kaže, “šest hiljada Putinovih ratnih huškača i pomagača – njegovih oligarha, korumpiranih vladinih zvaničnika, porodice i prijatelja”.

– Predlažemo da se svima njima uvedu sankcije, da se Putin izoluje, da povezanost sa njim postane rizična – kaže Volkov. “Drago mi je što mogu da kažem da je ta ideja naišla na veliku podršku za vrijeme mojih sastanaka.”

Na informacionom planu, Volkov kaže da Navalni pokušava da se suprotstavi ruskoj propagandnoj kampanji koja opisuje rat kao “specijalnu vojnu operaciju” i zabranjuje objektivno izvještavanje, iako služi kontroverznu zatvorsku kaznu koja je u martu produžena na devet godina.

Navalni “održava kontakt sa spoljnim svijetom preko svojih advokata” i aktivan je na društvenim medijima, ispričao je Volkov. Zbog toga je Fondacija za borbu protiv korupcije koju je osnovao 2011. uspjela da preživi uprkos ogromnoj represiji, i sada je jača nego ikada, tvrdi portparol ruske opozicije.

– Daću vam primjer: u aprilu ove godine, naš program na YouTube u kome istražujemo Putinovu korupciju, suprostavljamo se Putinovoj propagandi i dezinformacijama i svojim ruskim sunarodnicima govorimo istinu o Putinovom zvjerskom ratu protiv Ukrajine, imao je više od 20 miliona pregleda. Dvadeset miliona – to je dva puta više od broja ljudi koji su nas pratili na društvenim medijima prije nego što je rat počeo.

TV programi na ruskom jeziku, koje proizvodi fondacija Alekseja Navalnog, takođe imaju desetine, a u nekim slučajevima stotine miliona pregleda na YouTube kanalu fondacije. Ona sada sprovodi GoFundMe kampanju (prikupljanja malih donacija preko interneta)u nadi da će proširiti svoj uticaj.

Navalni se oglasio protiv rata i u članku koji je napisao za magazin Time, koji je objavljen krajem maja. U njemu je rat protiv Ukrajine prikazao kao produžetak represije koja se već sprovodi unutar Rusije.

– Ako neko uništava nezavisne medije, organizuje politička ubistva i drži se svojih imperijalističkih zabluda, onda je on ludak u stanju da izazove krvroproliće u središtu Evrope u 21. veku – napisao je Navalni. “Put koji počinje sa samo malo namještanja izbora se uvijek završava diktaturom. A diktatura uvek vodi u rat. To je pouka koju ne smijemo zaboraviti.”

• Aleksej Navaljni Foto: AFP

Pragmatičan pristup

U istom esesju, Navalni je osudio svjetske lidere koji su prema njegovim riječima “licemjerno godinama govorili o pragmatičnom pristupu i koristima međunarodne trgovine sa Rusijom. “Na taj način su”, kako je na pisao, “omogućili sebi da imaju koristi od ruske nafte i gasa dok je Putinova moć jačala.”

Ekonomske dobiti takve politike su male u poređenju sa troškovima odbrane Ukrajine od ruske agresije, konstatovao je Navalni. “Između sankcija i ekonomske pomoći, ovaj rat će koštati nekoliko stotina puta više nego svi ti unosni ugovori o nafti i gasu, čije se potpisivanje slavilo otvaranjem šampanjca.”

Navalni je dobio pohvale Zapada zbog svog stava, i ove nedjelje mu je Evropska narodna partija, najveći glasački blok Evropskog parlamenta.

– Njegova borba za slobodu govora i slobodu u Rusiji je i naša borba – proglasila je partija na svojoj godišnjoj konferenciji u Roterdamu, gdje su njeni članovi nosili transparente: “Stojimo uz slobodu”, i “Stojimo uz Ukrajinu”.

Na skupu Međunarodnog republikanskog instituta u Washingtonu, kongresmen Mike McCaul, najviše rangirani republikanac u Odboru za spoljnopolitičke odnose Predstavničkog doma, uporedio je Navalnog sa ukrajinskim predsjednikom Volodimirom Zelenskim, koji je izazvao divljenje širom svijeta zbog svog snažnog otpora Rusiji.

– Na isti način – ratoborne akcije Putinovog kleptokratskog režima su prijetnja slobodi i demokratiji svuda, uključujući i samoj Rusiji – izjavio je za Glas Amerike predsjednik Međunarodnog republikanskog instituta Dan Twining.

– Živi i pusti druge da žive – tako Navalni vidi buduće stanje Rusije, i na ruskom tlu i u odnosu na Ukrajinu i druge susjede. To je izjavio tokom svoje “završne riječi”, nakon što je ruski sud odbacio njegovu žalbu na devetogodišnju presudu prošle nedjelje.

45-godišnji Navalni ima kćerku od 21 i sina od 14 godina, a obraćajući se sudu govorio je i o sopstvenoj budućnosti.

– Svakako ne želim da sjedim u ovom kavezu umesto da radim neke korisne stvari i gledam kako mim djeca rastu. Ali čovjek ne živi život da bi se plašio jednog ludog starca u bunkeru i sistema koji je taj izgradio.