Edward P. Joseph otkriva pozadinu opasnih poteza: Čović je proizvod Dodikove politike, pa čak ni Tuđman se ne bi usudio da dijeli BiH bez Srbije

Približavanje Edija Rame i Aleksandra Vučića nije “zdravo”, smatra Edward P. Joseph, predavač na Univerzitetu Johns Hopkins u Washingtonu.

-Naime, treba se podsjetiti da Velika Srbija vodi ka stvaranju Velike Albanije, i obrnuto. To je veoma opasna dinamika i ona se prelama na Kosovu na rijeci Ibar. Regionalno ekonomsko tržište je veoma važno za sve zemlje, ali se ne može ostvariti bez evropskih, demokratskih vrijednosti. Naprotiv, može biti opasno, kaže Joseph za RSE.

On ističe da ekonomska normalizacija po ugledu na Trumpov pristup omogućava izvjesne benefite.

-Ali, prava prepreka ekonomskom rastu u regionu je političke prirode. Da je ta inicijativa tako dobra i da se radi samo o zarađivanju novca, Otvorenom Balkanu bi se pridružile i Crna Gora, Kosovo i BiH, ocijenio je Joseph koji je učestvovao u međunarodnim misijima u BiH, na Kosovu i Severnoj Makedoniji.

Prema njegovim riječima, Vučić predstavlja Srbiju kao ključnog zapadnog partnera u regionu, iako to nije.

-Zapravo je faktor destabilizacije. Ne možete biti partner Zapada i, istovremeno, promovisati ‘srpski svet’, jer su te dvije stvari nespojive. Ne možete biti zapadni partner, a pri tome promovisati Xi Jinpinga i Vladimira Putina, sklapajući strateško partnerstvo s Kinom i Rusijom, navodi on.

On dodaje da Srbija ne može biti istinski kandidat za članstvo u EU, dok joj je najbliži partner Mađarska s neliberalnim režimom koji podriva vrijednosti i integritet evropskog bloka.

Prema njegovom mišljenju, Zapad toleriše takvo ponašanje Srbije zbog poluge utjecaja na Kosovo zato što pet članica EU, od kojih su četiri i u NATO-u, ne priznaje Kosovo.

-Kada bi te četiri zemlje (Španija, Grčka, Rumunija i Slovačka) priznale Kosovo, Srbija bi ostala bez pomenutog instrumenta, smatra Joseph dodajući da su mnoge od ovih ocjena sadržane u izvještaju, koji će uskoro biti objavljen, a koji je pisao sa stručnjacima iz Srbije, Kosova i pet članica EU koje ne priznaju Kosovo.

Za izbore u Srbiji ne predviđa dramatičnu promjenu u strukturi moći.

-Ne vidim u ovom trenutku da se opozicija mobilisala na način da predstavlja prijetnju Vučićevom režimu. Ne vidim promjene u izbornom ambijentu koji i dalje favorizuje vlast, kao što je medijska kontrola, uprkos posredovanju Evropskog parlamenta, kaže on.

On smatra da je trka u naoružanju između Srbije i Hrvatske očito samo refleksija stanja na Balkanu.

-Očigledno postoji osjećanje međusobne nesigurnosti između Srbije i Hrvatske. Ako se Srbija naoružava, ako postoji nedemokratska inicijativa ‘srpski svet’, to u Hrvatskoj doživljavaju kao prijetnju. Također, postoji antagonizam oko Kosova zbog čega je Hrvatska proljetos pojačala svoje trupe u okviru KFOR-a, što je izazvalo oštre reakcije Beograda. Kada je riječ o BiH, postoji ideja Velike Hrvatske, ali samo kao proizvod koncepta Velike Srbije. U tom smislu politika Dragana Čovića (lidera HDZ BiH) je moguća samo zbog postupaka Milorada Dodika. Ako bi Republika Srpska pristala na reforme Dejtonskog sporazuma, ne bi bilo politike Dragana Čovića i priče o Herceg-Bosni. Da vas podsjetim da se čak ni Franjo Tuđman ne bi usudio da dijeli Bosnu i Hercegovinu bez učešća Srbije u tome, kazao je on.