Analiza Economista: Drugi val pandemije je devastirao zemlje Istočne Evrope

Jedna od najmračnijih lekcija nakon španske gripe, koja je usmrtila blizu 50 miliona ljudi, jeste da drugi val pandemije može biti smrtonosniji od prvog. Najnoviji podaci iz Evrope ukazuju na to da je na njenom istočnom dijelu i koronavirus slijedio sličan obrazac.

The Economist je analizirao podatke o smrtnosti u 46 zemalja, uključujući Izrael i pojedine zemlje Centralne Azije. Prema posljednjim podacima, u periodu između marta i maja 2020. godine bilo je oko 220.000 smrtnih slučajeva više u svim ovim regijama u odnosu na prethodno definisan i očekivan broj za to doba godine.

Između oktobra i decembra prošle godine taj broj se povećao na 620.000 i većina tih smrtnih slučajeva u drugom valu se desila i Istočnoj Evropi.

U proljeće, dok je koronavirus još harao Zapadnom Evropom, zemlje bivšeg istočnog bloka su brzo uvele kontrole na granici i lockdown, što je dovelo do toga da budu pošteđene. S druge strane, Belgija, Velika Britanija, Francuska, Italija, Nizozemska, Španija i Švedska su zabilježile najveći procenat smrti u Evropi. U njima je od marta do maja prošle godine u prosjeku umiralo 12 pacijenata više na 100.000 stanovnika.

Kada je riječ o Istočnoj Evropi, Bjelorusija je ostvarila najlošiji rezultat s obzirom na to da je u ovoj državi zabilježeno da je preminulo osam pacijenata više na 100.000 stanovnika, a ova zemlja važi za onu u kojoj nisu nametana gotovo nikakva ograničenja svakodnevnog života.

Međutim, kako su države širom Evrope počele ostvarati svoje granice tokom ljeta, virus se počeo širiti prema istoku. Do jeseni se zaraza počela širiti od Sicilije do Sibira i na početku je bilo teško utvrditi koliko je zapravo bio teži drugi val zbog razlika u testiranju i kvaliteta službene statistike u različitim zemljama.

Neki ljekari, poput onih u Rusiji, su naveli da su vladini izvještaji prikazivali znatno manji broj smrtnih slučajeva od stvarnog.

S druge strane, zemlje poput Bugarske, Litvanije, Mađarske, Češke i Hrvatske pokazale su porazne podatke kada je riječ o hospitalizaciji pa je tako 70 pacijenata na 100.000 stanovnika bilo smješteno u bolnicama tokom novembra i decembra. Nijedna zapadnoevropska zemlja nije dostigla taj prag.

Kada je riječ o stopi smrtnosti u istočnoevropskim zemljama, pokazano je da je u njih 12 zabilježeno da je umiralo 40 pacijenata više na 100.000 stanovnika od oktobra do decembra, što je više nego što je bilo koja druga zapadnoevropska zemlja pretrpjela u prvom valu pandemije.

Važno je istaći i to da ovo istraživanje nije obuhvatilo podatke iz Bosne i Hercegovine.

Procijenjeni sedmični

Shodno navedenim brojkama, stručnjaci upozoravaju ostatak svijeta, odnosno, države koje su dosad zabilježile veoma malo smrtnih slučajeva tokom pandemije, bilo da je to zbog geografskog položaja ili mjera koje su vlade poduzimale, ipak bi trebale biti na oprezu.

Kako su dodali, kod pandemija ne postoji garancija da će najnoviji val biti i posljednji.