Direktori u BiH kriju plate kao zmija noge: Ovo su tek neke od njih…

Preliminarni podaci koje je Transparency International u BiH objavio u prvoj bazi javnih ustanova naše zemlje pokazuju da plate direktora i članova upravnih odbora najčešće idu do zakonom dozvoljenih maksimuma, ali i da je mnogo onih koji kriju podatke o direktorskim platama, članovima upravnih i nadzornih odbora i njihovim

Zaštita podataka

Ustanove su, ističu u TIBiH, najviše odbijale da dostave plate direktora, a iz pristiglih podataka vidi se da najveća primanja imaju rukovodioci ustanova čiji je osnivač Vlada Kantona Sarajevo, koja je čak zakonom ograničila ove plate na tri prosječne plate u FBiH za posljednja tri mjeseca. Po posljednjim podacima Federalnog zavoda za statistiku, te plate ne bi smjele biti veće od 2.823 KM, ali su ipak pojedine ustanove dale kolektivnim ugovorima i veća prava svojim direktorima.
– Tako plate dekana Fakulteta za kriminalistiku, kriminologiju i sigurnosne studije (4.504 KM), Stomatološkog fakulteta (4.173 KM), direktora Orijentalnog instituta u Sarajevu (4.149 KM), dekana Akademije likovnih umjetnosti (3.923 KM), direktora Zavoda za medicinu rada i sportsku medicinu ZDK-a (3.708 KM), Zavoda za hitnu medicinsku pomoć KS-a (3.473 KM) značajno premašuju iznose od tri prosječne plate u FBiH. Kada je u pitanju Republika Srpska, ubjedljivo najveću platu ima direktor Nacionalnog parka Kozara koja iznosi 3.053 KM, ističu u TIBiH.

Izvršni direktor TIBiH Ivana Korajlić kaže da su brojne ustanove odbile da objave plate direktora, pozivajući se na Zakon o zaštiti ličnih podataka, iako bi ovi podaci trebali biti javni prema stavu nadležne Agencije za zaštitu ličnih podataka BiH. Brojni apsurdni odgovori i proizvoljna tumačenja zakona stigla su, dodaje ona, u proteklom periodu na adresu TIBiH u kojima su javne ustanove odbile pristup ovim informacijama.
– Tako u odgovoru Bosanskog kulturnog centra iz Kalesije stoji da “ne mogu dostaviti podatke o plati direktora jer je ona tajna, ali mogu reći da je manja od 2.000 KM”, dok su u Centru za rehabilitaciju slušanja i govora RS-a saopštili da bez odobrenja resornog ministarstva ne mogu dostaviti tražene podatke, kaže Korajlić.
Među onima koji su odbili da dostave podatke je i Agencija za sertifikaciju, akreditaciju i unapređenje kvaliteta zdravstvene zaštite RS-a. Podatke krije i prijedorski Centar za prikazivanje filmova. Među najvećim “ignorantima” u Srpskoj su centri za socijalni rad. Podatke o platama nisu dostavili centri u Banjoj Luci, Milićima, Tesliću, a Centar za socijalni rad u Ugljeviku odbio je da dostavi bilo koju informaciju – kako onu o plati direktora, tako i one o članovima Upravnog/Nadzornog odbora i naknadama za njihov rad.

To su javne ustanove koje se finansiraju iz budžeta i građani imaju pravo da znaju kolike su plate

Platu kao zmija noge krije i v. d. direktor Instituta za javno zdravstvo RS-a Branislav Zeljković, kao i njegove kolege iz Zavoda za medicinu rada i sporta RS-a Anka Šmitran Durić i Zavoda za transfuzijsku medicinu RS-a Gordana Guzijan. O primanjima ne želi da govori ni direktor Službenog glasnika RS-a Manojla Zrnić.

Žalba, pa tužba

– Zakonom o radu propisano je da pojedinačne isplate plata, naknada i drugih primanja nisu javne, što predstavlja zakonski osnov za status izuzeća informacije od slobodnog pristupa, odgovorili su iz Službenog glasnika RS-a.
Korajlićeva smatra da je sakrivanje ovih podataka praksa sa kojom se u TIBiH suočavaju godinama. Dodaje da se javne ustanove najčešće pozivaju na razne izuzetke u odnosu na Zakon o slobodi pristupa informacijama, iako je jasno da te primjedbe nisu utemeljene.

Među onima koji su odbili da dostave podatke je i Agencija za sertifikaciju, akreditaciju i unapređenje kvaliteta zdravstvene zaštite RS-a
– To su javne ustanove koje se finansiraju iz budžeta i građani imaju pravo da znaju kolike su plate direktora i kolike su naknade članova nadzornih i upravnih odbora. To nisu lični podaci koji mogu i smiju da se kriju. Pedeset odsto javnih institucija kasni sa dostavljanjem ovih podataka ili odbijaju da ih dostave. Uložićemo žalbe, a potom ćemo tužiti one ustanove koje ne žele da nam dostave ove podatke, poručuje Korajlić.

Oslobođenje