Atmosfera naelektrisana, sve više oluja i grmljavina

Globalno zagrijavanje dovodi do sve većeg broja oluja i grmljavina, a one se pojavljuju i tamo gdje ih ranije nije nikada bilo.

To je loša vijest za prirodu, jer su udari gromova uzrok polovine šumskih požara.

U avgustu prošle godine oblast Sjevernog pola pogodila je velika oluja, tokom koje je grom udario čak 48 puta. Nacionalna meteorološka služba Amerike je izdala saopštenje da je to najsjevernija grmljavina u savremenoj istoriji, a toliki broj munja je nestvaran događaj. Ove atmosferske pojave su karakteristične za toplije predele, gdje sunce jako zagrijava površinu zemlje i podiže vlažan vazduh. Trenje čestica u vazduhu stvara elektricitet. Na krajnjem sjeveru zemljine kugle, po pravilu, je nemoguće stvaranje čestica, a mehanizam stvaranja grmljavine je ovdje bio neki drugi.

Specijalisti tvrde da je to posljedica globalnog zagrijavanja. Nevjerovatno toplo vrijeme, koje je bilo na Arktiku 2019. godine, i dim, koji se širio planetom zbog velikog broja požara, doveli su do stvaranja oluje i grmljavina na Sjevernom polu.

Postaje sve toplije

Naučnici sa Univerziteta Kalifornije u Berkliju su 2014. godine istraživali debljinu oblaka i zaključili su da se broj elektronskih pražnjenja znatno povećao. Na nekim dijelovima planete, na primjer iznad kontinentalnog dijela Amerike, je čak za 50 procenata veći broj pražnjenja. Povećanje temperature vazduha za jedan stepen Celzijusa povećava broj munja za 12 procenata.

Što je atmosfera toplija, ima više vlage. Što je vazduh vlažniji, veća je vjerovatnoća da se pojave grmljavine.

Količina munja

Prema mišljenju naučnika sa Hjustonskog univerziteta, vremenske nepogode, velike oluje i uragani nastaju kao posljedica zagrijavanja koje utiče na Lorencov ciklus – proces pretvaranja potencijalne energije toplote atmosfere u kinetičku energiju vazdušnih masa.

Na osnovu podataka koje su dobili uz pomoć klimatskih satelita NASA i Ministarstva odbrane Amerike, u periodu 1979-2013. godine, došli su do zaključka da je količina toplote i pretvaranje jednog vida energije u drugi sve brži, te da brže nastaju oluje, uragani, cikloni i anticikloni.

Meteorolozi Tehnološkog univerziteta Masačusets u Americi bave se istom tematikom, prognoziraju moguć broj velikih oluja i dana bez vjetra.

Naučnici su došli do zaključka da je srednji nivo potencijalne energije, koja se nalazi u atmosferi srednjih širina, manji za 1,5 procenat na svakih 10 godina. To može dovesti do smanjenja prenosa toplote od juga ka sjeveru, povećanje padavina i bura.