Spor u vezi Bloka 7: Kinezi Elektroprivredi BiH vratili 211 miliona KM, dužni još 36 miliona, danas zadnji rok

“Elektroprivreda BiH” uspjela je vratiti 211 miliona maraka koje je avansno uplatila konzorciju kineskih kompanija koje su prije deset godina dobile posao za izgradnju Bloka 7 Termoelektrane Tuzla, saznaje Raport.

Vlada dala saglasnost

Ova sredstva vraćena su nakon što je Vlada FBiH prošle godine dala prethodnu saglasnost EPBiH da raskine ugovor s kineskim konzorcijem (China Gezhouba Group Company Ltd” i “China Energy Engineering Group Gunadgong Power Desing Institute Co. Ltd”) u vezi izgradnje Bloka 7 vrijednog 1,5 milijardi KM, te prethodnu saglasnost za otkazivanje Sporazuma o kreditnoj liniji sa Exim Bankom iz Kine.

Ugovor s kineskim kompanijama, podsjećamo, potpisan je prije deset godina, a izgradnja nikada nije počela. Kineski konzorcij je u septembru 2020. godine informisao Elektroprivredu BiH o odustanku američke kompanije “General Electric”da bude podizvođač u ovom projektu. 

No, Kinezi su tada predložili alternativne kineske podizvođače za ključnu opremu, što je Elektroprivreda odbila, uz obrazloženje da alternativni podizvođač ne zadovoljava uslove, zbog čega je projekat stavljen na čekanje.

“Mi smo uz saglasnost Vlade Federacije Bosne i Hercegovine donijeli odluku o neprihvatanju alternativnih ponuđača opreme zato što nemaju reference, znanje i iskustvo za realizaciju ugovora o izgradnji bloka 7. O tome smo upoznali i konzorcij uz molbu da pristupe realizaciji ugovorenih obaveza”, navedeno je u oktobru prošle godine na zvaničnoj web stranici Elektroprivrede BiH.

Nakon toga, ugovor je raskinut, a EPBiH pokrenula je naplata avansnih sredstava, jer je Kinezima uplaćeno više od 300 miliona KM za pripremne radove.

Saznajemo da je ostalo da Kinezi plate EPBiH još 36 miliona KM. Rok do kada to trebaju uraditi je 5.decembar.

Iz EPBiH, kako nam je nezvanično rečeno vjeruju da će to i desiti i da će preostali dio sredstava biti i uplaćen. Ukoliko dođe do zastoja, moguća je tužba čak i pokretanje arbitraže kako bi se vratila uložena sredstva.

Još uvijek nije poznato da li će Kinezi tužiti EPBiH zbog raskida ugovora, a nakon što vrate dio novca iz ugovora koji ih je obavezao.

Državna pomoć

Namjera je bila da se izgradnja finansira kreditom kineske državne Exim banke. Međutim, iz Energetske zajednice nekoliko puta su upozoravali da državna garancija za ovaj kredit predstavlja nedozvoljenu državnu pomoć.

U upozorenje je navedeno da se gradnjom novih termoelektrana u BiH odstupa od politike EU o dekarbonizaciji Evrope, što su više navrata potvrdili i predstavnici EU u BiH.